Έκδοση του βιβλίου του Κοζανίτη Γιάννη Γκλαβίνα: «Οι μουσουλμανικοί πληθυσμοί στην Ελλάδα. Από την ενσωμάτωση στην ανταλλαγή», Θεσσαλονίκη, εκδ. Αντ. Σταμούλη, 2013

Κυκλοφόρησε στις 20 Ιουνίου, την Παγκόσμια Ημέρα των Προσφύγων, η μελέτη του διδάκτορα Ιστορίας του ΑΠΘ Γιάννη Γκλαβίνα με τίτλο «Οι μουσουλμανικοί πληθυσμοί στην Ελλάδα. Από την ενσωμάτωση στην ανταλλαγή», Θεσσαλονίκη, εκδ. Αντ. Σταμούλη, 2013.

Η μελέτη του Κοζανίτη ιστορικού έρχεται να φωτίσει μία αθέατη πλευρά της ιστορίας της ταραχώδους περιόδου 1912-1923, την άλλη πλευρά της Ανταλλαγής των Πληθυσμών. Η Μικρασιατική Καταστροφή, η Ανταλλαγή των Πληθυσμών και γενικότερα η ιστορία της περιόδου 1912-1923 ταυτίζεται στη συλλογική ιστορική μας μνήμη με την τραγωδία του ελληνορθόδοξου πληθυσμού της Μικράς Ασίας, του Πόντου και της Ανατολικής Θράκης, γεγονός απολύτως κατανοητό, αν αναλογιστεί κανείς το μέγεθος της καταστροφής και τη σημασία των γεγονότων του 1922-1923 για τη διαμόρφωση του νεοελληνικού κράτους και της νεοελληνικής κοινωνίας. Ωστόσο, η Ανταλλαγή των Πληθυσμών είχε και ένα άλλο σκέλος: τη μετανάστευση στην Τουρκία 350.000 μουσουλμάνων της Μακεδονίας, της Κρήτης, των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και της Ηπείρου. Ποιοι ήταν αυτοί οι μουσουλμάνοι; Πού κατοικούσαν; Τι γλώσσα μιλούσαν; Ποια ήταν η εκλογική τους συμπεριφορά εν μέσω Εθνικού Διχασμού; Ποια ήταν η κοινοτική τους οργάνωση και η κοινωνική τους δομή; Πώς αντιμετωπίστηκαν από την ελληνική διοίκηση και ποιες ήταν οι σχέσεις τους με τους ντόπιους χριστιανούς ή τους πρόσφυγες σε μία περίοδο γεμάτη πολεμικές συγκρούσεις και εντάσεις; Τα παραπάνω ερωτήματα απαντώνται από το βιβλίο του Γιάννη Γκλαβίνα μέσα από μία ενδελεχή έρευνα αρχείων, βιβλιογραφίας, εφημερίδων της εποχής και ποικίλων άλλων πηγών.

Παράλληλα, η μελέτη στην οποία αναφερόμαστε, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους Νομούς Κοζάνης και Γρεβενών, αφού μέχρι το 1923 ζούσαν στην περιοχή χιλιάδες μουσουλμάνοι. Μπορεί κανείς, για παράδειγμα, να αντλήσει, μέσα από το βιβλίο, πληθώρα στατιστικών στοιχείων για τους μουσουλμάνους της Κοζάνης, πληροφορίες για τους ελληνόφωνους Βαλαάδες του Βοΐου και των Γρεβενών, να μάθει για τους μουσουλμάνους κομματάρχες της περιοχής και τις σχέσεις τους με βενιζελικούς και αντιβενιζελικούς, να σχηματίσει μία εικόνα για τις επαγγελματικές ασχολίες του μουσουλμανικού στοιχείου των σημερινών Νομών Κοζάνης και Γρεβενών κ.ά. Η μελέτη, λοιπόν, του Γιάννη Γκλαβίνα πραγματεύεται άγνωστες, έως τώρα, πλευρές της περιόδου από τους Βαλκανικούς Πολέμους έως την Ανταλλαγή των Πληθυσμών, ενώ, παράλληλα, αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για την έρευνα της τοπικής μας ιστορίας.