«Πράσινο» ρεύμα από τον Αλιάκμονα

ΔΕΗ: Ο ΝΕΟΣ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΤΟΥ ΙΛΑΡΙΩΝΑ

Πρότυπο επένδυσης με πολλαπλά αναπτυξιακά, ενεργειακά και περιβαλλοντικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες και την εθνική οικονομία αποτελεί το νέο μεγάλο υδροηλεκτρικό έργο Ιλαρίωνα που κατασκεύασε η ΔΕΗ.

Η τελευταία σημαντική επένδυση της ΔΕΗ στον τομέα των υδροηλεκτρικών βρίσκεται πλέον στην τελική φάση ολοκλήρωσης. Πρόκειται για το Υδροηλεκτρικό Εργο Ιλαρίωνα, ένα νέο ενεργειακό έργο που βρίσκεται στον ποταμό Αλιάκμονα, στην περιοχή Αιανής του Νομού Κοζάνης

Η ΔΕΗ αποτελεί τον μεγαλύτερο επενδυτή και διαχειριστή υδάτινων πόρων της χώρας, έχοντας ολοκληρώσει την κατασκευή και τη λειτουργία σημαντικών υδροηλεκτρικών έργων, τα οποία όχι μόνο εξασφαλίζουν ηλεκτρικό ρεύμα, αλλά αποτελούν και πόλους περιβαλλοντικής ανάπτυξης και δημιουργίας σημαντικών υπεραξιών για τις τοπικές κοινωνίες.
Η τελευταία σημαντική επένδυση της ΔΕΗ στον τομέα των υδροηλεκτρικών βρίσκεται πλέον στην τελική φάση ολοκλήρωσης: πρόκειται για το Υδροηλεκτρικό Εργο Ιλαρίωνα, ένα νέο ενεργειακό έργο που βρίσκεται στον ποταμό Αλιάκμονα, στην περιοχή Αιανής του Νομού Κοζάνης.
Ο νέος Υδροηλεκτρικός Σταθμός δεν παράγει μόνο ηλεκτρική ενέργεια, αλλά θα είναι σε θέση να καλύπτει μελλοντικές ανάγκες ύδρευσης της πόλης της Θεσσαλονίκης αλλά και τις αυξημένες αρδευτικές ανάγκες των πεδιάδων (Ημαθίας, Πέλλας και Θεσσαλονίκης), οι οποίες δεν μπορούν να καλυφθούν πλέον σε περιόδους παρατεταμένης ξηρασίας.
Συγκεκριμένα, το Υδροηλεκτρικό Εργο (ΥΗΕ) Ιλαρίωνα αποτελεί ένα αναπτυξιακό έργο πολλαπλού σκοπού, καθώς μπορεί να παράγει 330 γιγαβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας τον χρόνο. Κοντά στην έξοδο του εκκενωτή πυθμένα υπάρχει και ένας νέος Μικρός Υδροηλεκτρικός Σταθμός, ισχύος 4,0 MW, για να εκμεταλλεύεται τα νερά της οικολογικής παροχής, παράγοντας επιπλέον ενέργεια.
Ο Ταμιευτήρας του Ιλαρίωνα έχει συνολικό όγκο 520 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, η επιφάνειά του είναι 21,9 τετραγωνικά χιλιόμετρα και κατασκευάστηκε από αμμοχάλικο ποταμού, ενώ έχει αργιλικό αδιαπέραστο πυρήνα.
Ο όγκος του φράγματος είναι 8.800.000 κυβικά μέτρα και έχει μέγιστο ύψος από τη θεμελίωση 130 μέτρα, ενώ το μήκος στη στέψη του είναι 540 μέτρα.
Πολλαπλά οφέλη
Με την πλήρη λειτουργία του το έργο του Ιλαρίωνα θα συμβάλει στην εξασφάλιση πρόσθετης επάρκειας παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στο διασυνδεδεμένο σύστημα της χώρας και κυρίως στην κάλυψη της αυξημένης ζήτησης σε ώρες αιχμής και ιδίως το καλοκαίρι.
Από περιβαλλοντικής πλευράς, το νέο μεγάλο έργο της ΔΕΗ θα συμβάλει στην παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, με αποτέλεσμα τον περιορισμό της κατανάλωσης των αποθεμάτων των στερεών καυσίμων της χώρας.
Επιπλέον, το νέο μεγάλο υδροηλεκτρικό έργο θα συμβάλει στη μείωση των εισαγόμενων καυσίμων, με αποτέλεσμα την εξοικονόμηση συναλλάγματος και τον περιορισμό της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας.
Με την παραγωγή «καθαρής» υδροηλεκτρικής ενέργειας περιορίζονται σημαντικά οι εκπομπές στην ατμόσφαιρα ρύπων οξειδίων αζώτου, θείου και άνθρακος, με αντίστοιχα οικονομικά οφέλη. Ετσι, το νέο αυτό έργο της ΔΕΗ θα συντελέσει στις προσπάθειες που καταβάλλει η χώρα μας να αυξήσει το ποσοστό της παραγόμενης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές σε 20,1% μέχρι το 2020.
Υπογραμμίζεται ιδιαίτερα ότι το νέο έργο διασφαλίζει τη μελλοντική ύδρευση της πόλης της Θεσσαλονίκης από τον ποταμό Αλιάκμονα, καθώς και τις ανάγκες άρδευσης των πεδιάδων Ημαθίας, Πέλλας και Θεσσαλονίκης (περίπου 900.000 στρέμματα), διαθέτοντας σημαντικό όγκο νερού σε περιόδους ξηρασίας ή υψηλών θερμοκρασιών, όταν δεν επαρκεί ο αποταμιευτικός όγκος τού επίσης υπό κατασκευή κατάντη αναρρυθμιστικού έργου Αγ. Βαρβάρας.
Πέραν των ανωτέρω, άλλα σημαντικά οφέλη που θα προκύψουν από τη νέα μεγάλη επένδυση της ΔΕΗ είναι:

• Βελτιώνει τη διαχείριση της στάθμης του ταμιευτήρα του Πολυφύτου, μέσω εμπλουτισμού των υπόγειων υδροφόρων και δίνει τη δυνατότητα τουριστικής αξιοποίησης της ευρύτερης περιοχής.
• Αναβαθμίζει περιβαλλοντικά το Δέλτα του ποταμού Αλιάκμονα με την εξασφάλιση σε ετήσια βάση 140 εκ. m3 νερού στην κοίτη του ποταμού.
• Εξασφαλίζει την άρδευση της περιοχής της βόρειας ζώνης της λίμνης Πολυφύτου σε όφελος της τοπικής αγροτικής οικονομίας.

Προστατεύοντας πολιτισμό και παράδοση
Η ευρεία περιοχή του φράγματος ήταν γνωστός προορισμός εκδρομέων και προσκυ-νητών, λόγω του φυσικού του κάλλους και της ύπαρξης της Ιεράς Μονής Ιλαρίωνα. Η ΔΕΗ ανέλαβε και ολοκλήρωσε τη διάσωση κατακλυ-ζόμενων ιστορικών και πολιτιστικών μνημείων, όπως είναι:

• Η μεταφορά έξω από τα όρια του ταμιευτήρα, του καθολικού της Ιεράς Μονής Παναγίας Τουρνικίου και η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου στη νέα θέση, εργασίες οι οποίες έχουν ολοκληρωθεί.
• Η προστασία και η προσπέλαση της Σκήτης του Οσίου Νικάνορος και η συντήρηση των τοιχογραφιών της.

Με την κατασκευή του ταμιευτήρα, το έργο συμβάλλει στην προβολή βυζαντινών μνημείων, ενισχύοντας τις προσπάθειες για τουριστική ανάδειξη των Νομών Κοζάνης και Γρεβενών.
Ετσι, στην ευρύτερη περιοχή του φράγματος υπάρχουν μεν επεμβάσεις λόγω της κατασκευής του έργου, αλλά το τελικό τοπίο θα είναι ριζικά διαφορετικό και βελτιωμένο, οπτικά, αισθητικά και λειτουργικά, ενώ παράλληλα δημιουργούνται οι κατάλληλες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη ήπιων μορφών τουρισμού.
Η παροχή νερών για αρδεύσεις σε καλλιεργήσιμες παρακείμενες εκτάσεις θα έχουν πολύ θετικές αποδόσεις για τους καλλιεργητές, αυξάνοντας τα αγροτικά εισοδήματα.
Συνεπώς, με την ολοκλήρωση των έργων του Υδροηλεκτρικού Εργου Ιλαρίωνα και με την πλήρη λειτουργία του θα υπάρξουν πολλαπλά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες και την εθνική οικονομία.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΛΩΝΑΣ