Είναι ψαράδες όμως εδώ και πολλά χρόνια έχουν αναπτύξει μια ιδιαίτερη δραστηριότητα στα βράχια της Μεγάλης Πρέσπας, ανάμεσα στο νερό και στις απόκρημνες όχθες της, εκεί όπου βρήκαν καταφύγιο οι μοναχοί κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, τον 14ο αιώνα. Εκτός από το ψάρεμα, οι «ψαράδες των βράχων» αποφάσισαν να διαβάσουν και να μελετήσουν οτιδήποτε αφορά τον τόπο τους. Έτσι με τις γνώσεις και τις βάρκες τους ξεναγούν τους επισκέπτες της Πρέσπας σε μια περιοχή όπου δεν μπορεί να φτάσει κανείς πεζός, κατά μήκος των ακτών της αριστερής όχθης της λίμνης.
Μοναδικά αξιοθέατα αποτελούν τα βυζαντινά μνημεία, οι χώροι διαμονής των ασκητών (ασκηταριά), οι παραστάσεις που ζωγράφιζαν οι μοναχοί στους βράχους με ανεξίτηλα χρώματα που άντεξαν στο χρόνο και το νερό. Εκεί μπορεί κανείς να θαυμάσει την εικόνα της Παναγίας, παραστάσεις από την Παλαιά και Καινή Διαθήκη αλλά και τις φυσικές σπηλιές και ρωγμές του βράχου. Η ξενάγηση τελειώνει λίγο μακρύτερα στο τριεθνές της Μεγάλης Πρέσπας, στο σημείο όπου η Ελλάδα συναντά την Αλβανία και την ΠΓΔΜ, ανάμεσα στην ιδιαίτερη και ξεχωριστή χλωρίδα και πανίδα του τόπου. «Αυτοί οι άνθρωποι είναι επαγγελματίες ψαράδες, οι οποίοι εκτός από το ψάρεμα κάνουν και δρομολόγια με τα σκάφη τους μεταφέροντας τουρίστες και ξεναγώντας τους στην περιοχή» εξηγεί ο αντιπεριφερειάρχης Φλώρινας, Δημήτρης Ηλιάδης, με αφορμή την ανανέωση από την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας των σχετικών επαγγελματικών τους αδειών. Διευκρινίζει δε ότι η Περιφέρεια διενεργεί όλες τις διαδικασίες που απαιτούνται ώστε να διασφαλιστεί η τήρηση των προϋποθέσεων για την έκδοση των αδειών. «Το Περιφερειακό Συμβούλιο ανανεώνει σήμερα 18 άδειες. Ο αριθμός τους είναι ενδεικτικός του ενδιαφέροντος που υπάρχει, κυρίως από την πλευρά των νέων ανθρώπων, για τη δραστηριότητα αυτή καθώς το 80% τουλάχιστον των τουριστών που έρχονται στις Πρέσπες επιθυμεί να κάνει την ξενάγηση με τις βάρκες και δηλώνει εντυπωσιασμένο από τα ασκηταριά» αναφέρει ο κ. Ηλιάδης και σχολιάζει ότι είναι μια ιδανική ευκαιρία για όσους επισκέπτες δεν φοβούνται τις βάρκες. Αντίστοιχα, στη Μικρή Πρέσπα το ενδιαφέρον των τουριστών εστιάζεται στη βασιλική του Αγίου Αχιλλείου, όπου όμως μπορεί κανείς να μεταβεί από την πεζογέφυρα που έχει δημιουργηθεί εδώ και μερικά χρόνια. Η δυνατότητα της βαρκάδας υπάρχει και εκεί όμως σαφώς αυτή η δραστηριότητα είναι πιο αναπτυγμένη στη Μεγάλη Πρέσπα, λόγω των ασκηταριών. Σε ό,τι αφορά τις δυνατότητες διασυνοριακής συνεργασίας σε θέματα τουρισμού και όχι μόνο, ο αντιπεριφερειάρχης υπενθυμίζει ότι έχει υποβληθεί από την Αλβανία και την ΠΓΔΜ αίτημα λειτουργίας τελωνείου. Κάτι τέτοιο όμως, όπως σημειώνει, είναι θέμα που απαιτεί διακρατικές συμφωνίες και παρεμβάσεις από τα υπουργεία Εξωτερικών, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τους αρμόδιους για τη συνθήκη του Σένγκεν.
real.gr