Δίχως αμφιβολία η οικονομική κρίση που περνούν χώρα και κάτοικοι είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα. Δίχως αμφιβολία η οικονομική κρίση που επιπρόσθετα περνά η «μισθοδίαιτη» περιοχή της Δ. Μακεδονίας από τη συρρίκνωση της ηλεκτροπαραγωγικής δραστηριότητας είναι για τους κατοίκους της περιοχής το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα. Ο νέος αναπτυξιακός νόμος, το μεγάλο φωτοβολταϊκό πάρκο στην περιοχή και η μονάδα κατασκευής φωτοβολταϊκών συστημάτων που κυβέρνηση, ΔΕΗ και Οικολογική Κίνηση αντίστοιχα προτείνουν, αν εφαρμοσθούν, ίσως αποτελέσουν μέρος της λύσης. Η χώρα νοσεί βαριά. Η περιοχή νοσεί διπλά. Οι κρίσεις ωστόσο δίνουν ευκαιρίες, αποτελούν εφαλτήριο μιας νέας ζωής.
Η Κοζάνη στο νέο δύσκολο οικονομικό περιβάλλον που διαμορφώνεται οφείλει να γίνει πόλη ελκυστική. Όχι τόσο για τους σημερινούς κατοίκους της, όσο για τους αυριανούς – αυτοί που πάντα αλλάζουν τόπο, αναζητώντας μια καλύτερη μοίρα. Αυτοί που κατά τεκμήριο αποτελούν φορείς νέων ιδεών, είναι συντελεστές προόδου. Στην Κοζάνη αναζητούνται πρωτοβουλίες ιστορικής σημασίας, παρεμβάσεις ολοκληρωμένου σχεδιασμού και βαθύτατου συμβολισμού, ικανές να σηκώσουν το βάρος μιας συντονισμένης επιχείρησης για την ανασυγκρότηση της πρωτεύουσας της Δ. Μακεδονίας.
Σε αυτό το πλαίσιο, η πεζοδρόμηση της οδού Π. Μελά, έργο μελλοντικό που πρέπει να προγραμματισθεί και να εκτελεσθεί, σε συνδυασμό με την κατασκευή του ολοκληρωμένου εσωτερικού περιφερειακού δακτυλίου της πόλης, μπορούν να αποτελέσουν το όχημα πολλών άλλων μελλοντικών έργων.
Η πόλη πραγματοποίησε άλματα προόδου και ανάπτυξης όλα τα τελευταία χρόνια. Απέκτησε σύγχρονες υποδομές ικανές να υπηρετούν πληθυσμό δεκάδων χιλιάδων κατοίκων. Δημιούργησε κοινωνικές δομές – συνειδητή επιλογή των διοικούντων της πόλης – στήριξης πολιτών με περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες. Έκτισε δομές πολιτισμού και επιστημών αντάξιες της ιστορίας της, φιλόδοξες να εξασφαλίσουν τη συνέχεια της πόλης από το χθες και το σήμερα στο αύριο. Δεν πρέπει όμως, κάτοικοι και φορείς, να επαναπαυτούν στις δάφνες μιας καινοτόμου τηλεθέρμανσης, μιας πρωτοποριακής ζώνης ενεργού πολεοδομίας, ενός ολοκληρωμένου δικτύου θεατρικών σκηνών, μουσικών σχολείων, πανεπιστημιακών – τεχνολογικών σχολών.
Η οδός Π. Μελά αποτελεί τον πλέον κεντρικό δρόμο της πόλης. Είναι ονομαστός, δεν απαιτούνται περισσότερα στοιχεία από τους κατοίκους προσδιορισμού της θέσης του σε μια πόλη που πρόσφατα αβγάτισε και απέκτησε αστική φυσιογνωμία. Αποτελεί τμήμα ενός από τους πέντε οδικούς άξονες που συνδέουν την πόλη με το εθνικό οδικό δίκτυο. Ο δρόμος αρχίζει ή τελειώνει στο κέντρο της πόλης. Τον δρόμο ακουμπά ο κεντρικός πεζόδρομος, εφάπτεται η κεντρική πλατεία, προσεγγίζει η σπουδαιότερη και πρόσφατα ανακαινισμένη εμπορική οδός Μακεδονομάχων. Στον δρόμο δεσπόζουν το ιστορικό κτίριο που στεγάζει το Δημαρχείο, το περίτεχνο κτίριο της Εθνικής Τράπεζας – με τη μία του πλευρά, το περίφημο καμπαναριό το οποίο αποτελεί και το σήμα κατατεθέν της πόλης, το νεότερο κτίριο της Λέσχης Αξιωματικών με τον κινηματογράφο «Φίλιππος». Η οδός Π. Μελά είναι ικανοποιητικού πλάτους για τα δεδομένα της πόλης. Λόγω της σημασίας της στο πολεοδομικό συγκρότημα δέχθηκε πριν λίγα χρόνια λειτουργική και αισθητική ανάπλαση, με κύριο χαρακτηριστικό την κατάργηση των θέσεων στάθμευσης αυτοκινήτων.
Η εφαρμογή ενός σχεδίου πεζοδρόμησης της οδού Π. Μελά θα έχει ως σκοπό τη δημιουργία ενός νέου διευρυμένου χώρου περιπάτου, κοινωνικών και οικονομικών δραστηριοτήτων, στα πρότυπα του κεντρικού πεζοδρόμου και του κορεσμένου ήδη σε δραστηριότητες δικτύου πεζοδρόμων που τον περιβάλλει. Είναι γεγονός αναμφισβήτητο πως το ιστορικό κέντρο της πόλης ασφυκτιά. Το γεγονός επιβεβαιώνει η ανάπτυξη τελευταία νέων κοινωνικών κέντρων στις εισόδους της πόλης – όχι κακό κατ’ ανάγκη. Με την εφαρμογή του σχεδίου η κυκλοφορία των πεζών αποκτά απόλυτη προτεραιότητα σε βάρος των τροχοφόρων.
Η πεζοδρόμηση της συγκεκριμένης οδού θα έδινε ενδεχομένως την ευκαιρία δημιουργίας παράλληλα, ή σε δεύτερο χρόνο, δικτύου πεζοδρόμων στις περιοχές του Αγίου Δημητρίου και των Ηπειρώτικων που γειτονεύουν με την οδό. Στον Άγιο Δημήτριο, διότι εκεί βρίσκεται η παλαιά, πλην όμως εντελώς επισκευασμένη, καθώς και δεύτερη ιεραρχικά στην πόλη, εκκλησία του Αγίου Δημητρίου, το ομώνυμο πάρκο με το αναψυκτήριο και το κτίριο του Πνευματικού Κέντρου με την Αίθουσα Τέχνης. Στα Ηπειρώτικα, διότι εκεί οι δρόμοι είναι στενοί και εκ των πραγμάτων, ο συνοικισμός προσφέρεται για ευρείες πεζοδρομήσεις. Στη δεύτερη ενότητα η εκκλησία των Αγίων Αναργύρων, το παλαιό κτίριο του πρώην ορφανοτροφείου και η βρύση, αποτελούν πεδία δόξης λαμπρά στις οικιστικές αναπλάσεις. Σίγουρα η πεζοδρόμηση της οδού Π. Μελά θα αξιοποιήσει περισσότερο υπάρχουσες μικρές, πλην όμως ικανοποιητικές, νησίδες πρασίνου, όπως η πλατεία Γιολδάση και άλλες, στις συμβολές των οδών Παλαιολόγου και Λαχανά με την οδό Π. Μελά. Σίγουρα το ευδιάκριτο στους περαστικούς μέτωπο των υψηλών κτιρίων λόγω του διευρυμένου πλάτους της οδού, θα συνέθετε σε αυτούς την εικόνα ενός έντονου αστικού τοπίου, προσδίδοντας στην πόλη κύρος ισχυρού αστικού κέντρου. Πιθανόν η ανάπλαση να περιελάμβανε την αποκάλυψη, ανύψωση και ανάδειξη μέρους του υπόγειου χειμάρρου που διαρρέει την πόλη στο σημείο αυτό, μαζί με τις πρώτες εγκαταστάσεις εγκιβωτισμού. Στα φρεάτια συλλογής ομβρίων υδάτων οι περαστικοί ακούνε την ροή του νερού, μόνο που νερό δεν βλέπουν. Η αξιοποίηση αυτής της μικρής υδάτινης αρτηρίας θα έδινε στην πόλη ένα φιλί ζωής. Η ακριβής ωστόσο, αρχιτεκτονική διαμόρφωση να προκύψει από διεθνή διαγωνισμό με στόχο τόσο τα μέγιστα αισθητικά και λειτουργικά αποτελέσματα, όσο και τις μικρότερες το δυνατόν επιπτώσεις στην καθημερινή και εμπορική ζωή της πόλης.
Οι επιπτώσεις, όπως εύκολα μπορεί να αντιληφθεί κανείς, έχουν να κάνουν με τον περιορισμό στην κίνηση των αυτοκινήτων. Η σχέση των κατοίκων της πόλης, όπως άλλωστε όλων των κατοίκων της χώρας, δημιουργεί αντιστάσεις στην εφαρμογή αισθητικών κατά βάση και ως εκ τούτου, δύσκολων στη σύλληψη σχεδίων.
Οι παρεμβάσεις προαπαιτούν την τακτοποίηση μιας σειρά κυκλοφοριακών εκκρεμοτήτων της πόλης. Πρέπει να κατασκευασθεί επιτέλους η νότια περιφερειακή οδός που από χρόνια εξαγγέλθηκε, αλλά πελαγοδρομεί μεταξύ διοικητικών προβλημάτων και μικροσυμφερόντων κατοίκων – ιδιοκτητών που τα οικόπεδά τους πρόκειται να απαλλοτριωθούν. Πρέπει να απομακρυνθεί η ανενεργή πλέον, σιδηροδρομική γραμμή, έτσι ώστε, η νότια περιφερειακή οδός να συνδεθεί με όλους τους κάθετους δρόμους που οδηγούν από και προς το κέντρο της πόλης. Πρέπει τέλος να κατασκευασθεί και ο βόρειος εσωτερικός δακτύλιος στις παρυφές της πόλης, ο οποίος απαιτεί ελάχιστες απαλλοτριώσεις, δεδομένου ότι αυτός θα διέλθει από δημόσιες ή δημοτικές εκτάσεις. Ο ολοκληρωμένος εσωτερικός περιφερειακός δακτύλιος σε συνδυασμό με το υπάρχον εσωτερικό οδικό δίκτυο να απορροφήσει εξ ολοκλήρου τις ροές μετακινήσεων και προσπέλασης στα επί μέρους τμήματα του πολεοδομικού συγκροτήματος.
