‘’Σχέσεις Ψυχιατρικής και Δικαίου, Επίκαιρα θέματα Ψυχιατροδικαστικής’’ είναι το θέμα του Συνεδρίου που θα πραγματοποιηθεί στις 9 και 10 Απριλίου 2011, στο εκθεσιακό κέντρο Δυτικής Μακεδονίας στην Κοζάνη.
Η ψυχιατροδικαστική δεν είναι απλά μια γραμμική συνάρτηση της Ψυχιατρικής και της Νομικής. Διεισδύει εκ των πραγμάτων σε θέματα τα οποία άπτονται τόσο των σχέσεων ψυχικού προβλήματος και ποινικής ή αστικής Δικαιοσύνης, όσο και των βαθύτερων κοινωνικών, οικογενειακών και νομικών παραμέτρων που διέπουν αυτές τις σχέσεις. Ως νέος και όχι ιδιαίτερα ακόμη γνωστός κλάδος των επιστημών, διεκδικεί την αναγνώριση που του αντιστοιχεί, καταθέτοντας τα διαπιστευτήρια, το γνωστικό του περιεχόμενο και την αναγκαιότητα αξιοποίησης των δυνατοτήτων του για την επίλυση θεμάτων που αναδύονται από την συνύπαρξη ψυχικών και ποινικών δικαιωμάτων.
Αφετηρία της ψυχιατροδικαστικής θεωρείται το έργο του γιατρού του πάπα, Paulus Zacchia-Questiones medicolegales- όπου προτείνεται για πρώτη φορά πως ο γιατρός και όχι ο ιερέας ή ο νομικός, είναι σε θέση να εκτιμήσει την αστική και διακαιοπρακτική ικανότητα, τη δυνατότητα σύναψης γάμου καθώς και την ικανότητα για νομική ευθύνη, για κάθε κατηγορία ατόμων με ψυχικά προβλήματα.
Το νομικό μας σύστημα αναγνωρίζει δύο είδη μαρτύρων: τους μάρτυρες των γεγονότων και τους ειδικούς μάρτυρες, τους πραγματογνώμονες. Ο ψυχιατροδικαστής τις περισσότερες φορές λειτουργεί σαν τον ήρωα του Carlo Goldoni, υπηρέτης δύο αφεντάδων, της ιατρικής και νομικής αντίστοιχα.
Η πραγματογνωμοσύνη, όμως είναι δημόσια έκφραση της Ψυχιατρικής και ο πραγματογνώμονας οφείλει σύμφωνα με την ιατρική δεοντολογία να λειτουργεί με την άποψη ‘’των τεσσάρων αρχών’’ που υπάρχουν στον όρκο του Ιπποκράτη αλλά με σαφήνεια προσδιορίστηκαν από τους Beauchamp και Childress: σεβασμός στην αυτονομία του ατόμου, ωφέλεια, αποφυγή βλάβης, δικαιοσύνη.
Η ουσιαστική έναρξη της σύγχρονης ψυχιατρικής νομολογίας γίνεται το 1849 στη δίκη ενός Σκώτου υλοτόμου του Mc Naughton που στη διάρκεια ενός διωκτικού παραληρήματος σκότωσε αντί για τον Πρωθυπουργό, τον ιδιαίτερο γραμματέα του. Η αθώωση του από εννέα ειδικούς χλευάστηκε από τον τύπο και προκάλεσε παρέμβαση της Βασίλισσας Βικτορίας. Είναι πραγματικά εκπληκτικό ότι η ίδια συναισθηματική φόρτιση σχετικά με τη χρησιμότητα ή μη, του ακαταλόγιστου συνεχίζεται ακόμα και στις μέρες μας. Μπορούμε όμως να προβλέψουμε την επικινδυνότητα;
Στην πρώτη μας συνάντηση θα μας δοθεί η ευκαιρία να ενημερωθούμε αλλά και να ανταλλάξουμε απόψεις πάνω στις πρόσφατες εξελίξεις στο χώρο της Ψυχιατροδικαστικής.
Στο συνέδριο συμμετέχουν κορυφαίοι και καταξιωμένοι Έλληνες επιστήμονες και η θεματολογία του ανταποκρίνεται στις τρέχουσες ανάγκες της ψυχιατρικής και νομικής πρακτικής. Η ενεργός συμμετοχή σας, θα είναι τιμή και δικαίωση για μένα και θα συμβάλλει στην επιτυχία του.
Ευελπιστώ να αποτελέσει αφορμή για μια πλουραλιστική και πολυεπίπεδη θεώρηση των προβλημάτων του κοινού τόπου ψυχιατρικής και νομικής σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη χρονική συγκυρία.
Ο πρόεδρος του συνεδρίου
Dr.Κων/νος Αραπίδης