Οι έντεκα ημέρες που θα κρίνουν τον σχηματισμό κυβέρνησης

Εντεκα ημέρες, μέσα στις οποίες θα κριθεί η δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης, απομένουν μέχρι τη σύγκληση της νέας Βουλής στις 17 Μαΐου, όπως ορίζει το σχετικό προεδρικό Διάταγμα που έχει υπογραφεί. Το Σύνταγμα προβλέπει τη διαδικασία των διερευνητικών εντολών στα τρία πρώτα κόμματα, με διαφορά τριών ημερών για κάθε διερευνητική εντολή. Το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών δεν ανέδειξε αυτοδύναμη κυβέρνηση ώστε να έχει εφαρμογή η διάταξη του άρθρου 37 παράγραφος 2 του Συντάγματος, σύμφωνα με την οποία Πρωθυπουργός διορίζεται ο αρχηγός του κόμματος το οποίο διαθέτει στη Βουλή την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών. Συνεπώς ενεργοποιείται η διαδικασία των διερευνητικών εντολών. Σύμφωνα με όσα ορίζει η παράγραφος 2 του άρθρου 37, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα πρέπει να δώσει στον αρχηγό της Νέας Δημοκρατίας Αντώνη Σαμαρά, ως τον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία, διερευνητική εντολή για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Βουλής. Ο κ. Σαμαράς, αν δεν επιλέξει να επιστρέψει τη διερευνητική εντολή, έχει τρεις ημέρες περιθώριο να επιδιώξει συνεργασία με άλλο ή άλλα κόμματα, ώστε να επιτευχθεί πλειοψηφία τουλάχιστον 151 εδρών. Αν δεν διαπιστωθεί αυτή η δυνατότητα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος, εν προκειμένω του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος θα έχει επίσης τρεις ημέρες περιθώριο να διερευνήσει αν υπάρχει δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης. Εάν δεν τελεσφορήσει η προσπάθεια του κ. Τσίπρα για το σχηματισμό κυβέρνησης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος, δηλαδή τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελο Βενιζέλο που επίσης μέσα σε τρεις ημέρες θα πρέπει να διακριβώσει αν εκείνος έχει τη δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης. Το Σύνταγμα ορίζει ότι εάν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα πρέπει να καλέσει τους αρχηγούς των κομμάτων και, αν και τότε επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής, επιδιώκει το σχηματισμό κυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Βουλής για τη διενέργεια εκλογών. Σε περίπτωση αποτυχίας, αναθέτει στον πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του Αρείου Πάγου ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου το σχηματισμό κυβέρνησης όσο το δυνατό ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές - και διαλύει τη Βουλή. Τι γίνεται αν τελικά η χώρα οδηγηθεί και πάλι σε εκλογές; Το Σύνταγμα (άρθρο 54) ορίζει ότι αν γίνουν άμεσα βουλευτικές εκλογές, και πάντως αν αυτές διεξαχθούν μετά την 31η Μαΐου, τότε θα πρέπει να διενεργηθούν με βάση την τελευταία απογραφή, δηλαδή την απογραφή που έγινε μόλις ένα χρόνο πριν και θα πρέπει να δημοσιευθεί μέχρι το τέλος Μαΐου. Τα αποτελέσματα της τελευταίας απογραφής εκτιμάται ότι θα οδηγήσουν σε ανακατανομή των εδρών που αντιστοιχούν στις εκλογικές περιφέρειες. Να σημειωθεί ότι με βάση την εκλογική νομοθεσία, αν γίνουν εκλογές μέσα σε διάστημα μικρότερο από τους 18 μήνες από τις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές, δεν απαιτείται σταυρός προτίμησης *tanea