« Νέοι άνθρωποι…:Η προσπάθεια, το θάρρος της γνώμης οι σκοπιμότητες και ο κάλαθος των αχρήστων» (της Σούλας Μουταφίδου)
Μουταφίδου Γ. Σούλα
Δημοτική Σύμβουλος
Συζήτηση για την πορεία του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας μετά την ανακοίνωση του Υπουργείου Παιδείας για τον αριθμό των εισακτέων.
Εισηγήτρια: Κα Μουταφίδου Σουλτάνα (Σούλα) δημοτική σύμβουλος.
«ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας: Ώρα ευθύνης, συναίνεσης και πρωτοβουλιών»
Οι πρόσφατες εξελίξεις στην τριτοβάθμια εκπαίδευση με την επικείμενη κατάθεση σχεδίου Νόμου εντός του καλοκαιριού και σε συνδυασμό με την πρόσφατη ανακοίνωση του Υπουργείου Παιδείας για τον αριθμό των εισακτέων στα τριτοβάθμια ιδρύματα σηματοδοτούν σημαντικότατες εξελίξεις αναφορικά με το μέλλον και την προοπτική τους. Μια πρόταση μεταρρύθμισης, όπως η εκπαιδευτική, για να έχει σοβαρές πιθανότητες επιτυχίας στην εφαρμογή της πρέπει να υπερβαίνει τα όρια και την πίεση της τρέχουσας οικονομικής συγκυρίας.
Αν όμως θέλει κάποιος να εκφέρει μια συνολική και τεκμηριωμένη άποψη για το μέλλον και την προοπτική του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας οφείλει να κάνει μια σύντομη ιστορική αναδρομή. Το ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας είναι ένα από τα πιο ιστορικά ιδρύματα της χώρας, το οποίο ιδρύθηκε το 1983 ως μετεξέλιξη των ΚΑΤΕΕ, ένα τριτοβάθμιο ίδρυμα με 35ετή πορεία και σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη και την ανάπτυξη της περιοχής μας. Ειδικής αναφοράς στην πορεία αυτή χρήζουν τα έτη 2006 και 2009 καθώς η θεσμοθέτηση της βάσης του 10 οδήγησε στο χαμηλότερο αριθμό εισακτέων από το 2000. Ενδεικτικά για το ακαδημαϊκό έτος 2009-10 ο αριθμός των επιτυχόντων περιορίστηκε στους 1596 έναντι των 5860 προσφερόμενων θέσεων. Σημαντικό επίσης χρονικό σημείο αναφοράς αποτελεί το ακαδημαϊκό έτος 10-11 στο οποίο οι επιτυχόντες ανήλθαν στους 4812 έναντι των 6537 προσφερόμενων θέσεων. Εξέλιξη που δημιούργησε όμως ταυτόχρονα και σοβαρές παρενέργειες θέτοντας σε κίνδυνο την φήμη και την υπόσταση του ιδρύματος. Σε όλη αυτή την πορεία αυτό που αποτυπώνεται ξεκάθαρα είναι ο υπερβολικός αριθμός των εισακτέων που έρχεται σε απόλυτη αναντιστοιχία με τον αιτούμενο αριθμό από την πλευρά του Ιδρύματος.
Η πρόσφατη ανακοίνωση του Υπουργείου Παιδείας έρχεται για ακόμη μια φορά σε αντίθεση με τις προτάσεις του Ιδρύματος με μόνη διαφοροποίηση το γεγονός ότι σήμερα επιχειρείται για πρώτη φορά μείωση στον αριθμό των εισακτέων και μάλιστα κατακόρυφη σε συγκεκριμένα τμήματα με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πολλαπλά ερωτήματα και απορίες.
Αναλύοντας τα δεδομένα, προκύπτουν τα ακόλουθα συμπεράσματα:
• η Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών αριθμεί για το ακαδημαϊκό έτος 2011-12, 754 φοιτητές έναντι των 660 που αιτήθηκαν τα αντίστοιχα τμήματα του ΤΕΙ παρουσιάζοντας αύξηση της τάξης του 14%.
• 3 τμήματα του ΤΕΙ δεν έχουν καθόλου εισακτέους ένα των Γρεβενών και 2 της Φλώρινας.
• Το παράρτημα της Καστοριάς αριθμεί για το ακαδημαϊκό έτος 2011-12, 677 φοιτητές έναντι των 420 που αιτήθηκαν τα αντίστοιχα τμήματα του ΤΕΙ παρουσιάζοντας αύξηση της τάξης του 61%.
• η Σχολή Διοίκησης Οικονομίας στην Κοζάνη αριθμεί για το ακαδημαϊκό έτος 2011-12, 386 φοιτητές έναντι των 750 που αιτήθηκαν τα αντίστοιχα τμήματα του ΤΕΙ παρουσιάζοντας μείωση της τάξης του 48%.
Η σημαντικότατη απόκλιση που παρατηρείται μεταξύ της απόφασης του υπουργείου και των προτάσεων των διοικήσεων των τμημάτων της ΣΔΟ που ελήφθησαν κατόπιν γενικών συνελεύσεων, αποτελεί ίσως το πιο τρωτό σημείο της απόφασης του Υπουργείου με σημαντικό αντίκτυπο για την έδρα του ΤΕΙ, την Κοζάνη. Αν αναλογιστούμε ότι στα συγκεκριμένα τμήματα της ΣΔΟ παρατηρείται μεγάλος βαθμός απορρόφησης αποφοίτων στην τοπική αγορά γίνεται εύκολα αντιληπτό το μέγεθος του πλήγματος για την τοπική κοινωνία, ειδικότερα σε μια περίοδο που οι δείκτες της ύφεσης και της ανεργίας σημειώνουν τα μεγαλύτερα ποσοστά τους.
Η ανωτέρω αναφορά σε απόλυτους αριθμούς οι οποίοι μεταφράστηκαν σε ποσοστά διαμορφώνει μια άποψη για τα επιμέρους τμήματα του ΤΕΙ Δ.Μ. Επιχειρώντας να αναλύσουμε τα δεδομένα από μια άλλη οπτική γωνία, με βάση τα απόλυτα νούμερα για το σύνολο της επικράτειας παρατηρείται προνομιακή μεταχείριση των ΤΕΙ που βρίσκονται στο Κέντρο έναντι των περιφερειακών. Αν όμως γίνει αναγωγή των εισακτέων ανά ΤΕΙ και τμήμα διαμορφώνεται μια διαφορετική εικόνα η οποία αποτυπώνει την προνομιακή μεταχείριση των περιφερειακών ΤΕΙ. Συγκεκριμένα σε πλεονεκτική θέση βρίσκεται το ΤΕΙ Χαλκίδας με το ΤΕΙ Μεσολογγίου και Σερρών να ακολουθούν. Δυστυχώς το ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας ακόμα και σ΄ αυτή την περίπτωση, δε φαίνεται να τυγχάνει της εύνοιας του Υπουργείου.
Μέσα στο δυσμενές αυτό περιβάλλον ο Δήμος Κοζάνης συναισθανόμενος το μέγεθος της ευθύνης και την κρισιμότητα της κατάστασης οφείλει και προτίθεται να αναλάβει πρωταγωνιστικό και κυρίαρχο ρόλο, οδηγώντας τις εξελίξεις. Όπως όλα αυτά τα χρόνια που στάθηκε δίπλα στο ΤΕΙ διεκδικώντας, ασκώντας πίεση, πρωτοστατώντας σε πληθώρα πρωτοβουλιών. Ενδεικτικά αναφέρεται ο κυρίαρχος ρόλος του στις αντιδράσεις των περιφερειακών πόλεων το 2006 καθώς και το 2009 για τη θεσμοθέτηση της βάσης του 10 γιατί θεωρούσε και θεωρεί το εκπαιδευτικό και σπουδαστικό δυναμικό του ΤΕΙ αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής και της ανάπτυξης του Δήμου μας. Χρήζουν επίσης αναφοράς πρωτοβουλίες ενίσχυσης των προσπαθειών διασύνδεσης και επικοινωνίας ανάμεσα στο ΤΕΙ, την παραγωγή και την οικονομία μέσω των γραφείων διασύνδεσης καθώς και η υλοποίηση soft ενεργειών για την προσέλκυση φοιτητών όπως η ιστοσελίδα σπουδάζω Κοζάνη.
Επειδή όμως κάθε εποχή παρουσιάζει τα δικά της χαρακτηριστικά και ιδιαιτερότητες, είναι ολοφάνερο πως σήμερα όσο ποτέ άλλοτε απαιτείται από όλους μας μεγαλύτερη προσπάθεια, ευθύνη και σοβαρότητα. Ζητούμενο είναι η διαμόρφωση μιας νέας αντίληψης για το ρόλο του ΤΕΙ στην τοπική κοινωνία μιλώντας κυρίως για ποιοτικά και όχι τόσο για ποσοτικά χαρακτηριστικά. Πρέπει να απαντήσουμε κοιτώντας στον καθρέφτη αν είμαστε σε θέση να υπερβούμε τους εαυτούς μας, να κινηθούμε και να σκεφτούμε ορθολογικά ή αν θα κρυφτούμε για ακόμα μια φορά πίσω από τις αντικειμενικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο καθένας μας στην καθημερινότητα του.
Επιβάλλεται να διεκδικήσουμε ένα ισχυρό τριτοβάθμιο ίδρυμα με υψηλό επίπεδο σπουδών με γνώμονα την άμεση διασύνδεση του με την τοπική αγορά εργασίας, ένα ίδρυμα ελκυστικό για τους φοιτητές. Ήρθε η ώρα ως κοινωνία να αλλάξουμε τρόπο σκέψης για να μπορέσουμε να δούμε στην πράξη τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν για την περιοχή μας από την ύπαρξη ενός αδιαμφισβήτητα ισχυρού ΤΕΙ και έχουν να κάνουν με τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας, τη διάχυση της γνώσης, την ποιοτική ανάπτυξη και αναβάθμιση της κοινωνίας. Μόνο σ’ αυτή την περίπτωση θα μπορέσει να προκύψει ως φυσικό επακόλουθο και η ενίσχυση της τοπικής αγοράς και της οικονομίας.
Προκύπτουν λοιπόν οι ακόλουθες ανάγκες και προτεραιότητες για το μέλλον του ΤΕΙ:
1. H σύνταξη αιτιολογικής εκθέσεως από τα τριτοβάθμια ιδρύματα αναφορικά με το μέλλον τους και η κατάθεση ολοκληρωμένης πρότασης για μία ισχυρή Σχολή, γιατί η διαφοροποίηση και η επιτυχία μιας διεκδίκησης μπορεί και πρέπει να βασίζεται κυρίως στην τεκμηρίωση των απόψεων μας.
2. Η δημιουργία ενός παρατηρητηρίου στο ΤΕΙ ως μόνιμου μηχανισμού παρακολούθησης το οποίο θα καταγράφει τις τάσεις σχετικά με το επιστημονικό-διδακτικό και το φοιτητικό δυναμικό καθώς και τους δείκτες απασχόλησης και ενσωμάτωσης στην αγορά εργασίας σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς τα επιμελητήρια και το γραφείο διασύνδεσης κάθε ιδρύματος.
Σε όλη αυτή την προσπάθεια ο Δήμος με εχέγγυο τη μέχρι τώρα δράση του, θα σταθεί αρωγός και πρωταγωνιστής πιέζοντας, διεκδικώντας και βοηθώντας με κάθε τρόπο, γιατί θεωρεί ότι η Εκπαίδευση είναι αγαθό και ταυτόχρονα δείγμα προόδου και εξέλιξης για κάθε κοινωνία.
Επίσης ήρθε η στιγμή να διεκδικήσουμε από την πολιτεία να αναλάβει επιτέλους τις ευθύνες που της αναλογούν ξεκαθαρίζοντας το τοπίο με την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του χωροταξικού σχεδιασμού της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Κλείνοντας θα μιλήσω ως νέα επιστήμονας και όχι ως Δημοτική Σύμβουλος καθώς δεν απέχω παρά μόνο 2 έτη από την ολοκλήρωση των μεταπτυχιακών μου σπουδών αντιμετωπίζοντας και η ίδια τη σκληρή επαγγελματική πραγματικότητα, καθώς και το πρόβλημα σχεδόν κάθε νέου ανθρώπου σχετικά με την συγκυριακή, ενίοτε αποσπασματική και κατά κανόνα μηδενική αξιοποίηση των εξειδικευμένων γνώσεων που αποκτά.
Για κάθε φοιτητή ζητούμενο είναι η ενσωμάτωση του στην παραγωγική διαδικασία και την αγορά εργασίας.
Για κάθε πόλη για κάθε κοινωνία ζητούμενο θα πρέπει να είναι η κατά το δυνατόν μεγαλύτερη απορρόφηση αποφοίτων στα σπλάχνα της.
Μόνο έτσι θα υπάρξει αρμονική συνύπαρξη φοιτητή και τοπικής κοινωνίας με αμοιβαία οφέλη βασισμένα σε στέρεες και όχι σαθρές βάσεις. Μόνο έτσι η Κοζάνη μπορεί να αποτελέσει προορισμό επιλογής και όχι λύση ανάγκης.
