Το δρακόντειο ΠΔ του 1974 για οφειλές προς το Δημόσιο!
Το προεδρικό διάταγμα του 1974 -το οποίο έχει επικαιροποιηθεί αρκετές φορές στα 27 χρόνια που πέρασαν- ουσιαστικά δεν αφήνει πολλά περιθώρια αντίδρασης στους οφειλέτες.
Οι ακόλουθες διατάξεις του είναι ενδεικτικές:
* Επιτρέπεται η κατάσχεση του 25% των μισθών, των συντάξεων ή των ασφαλιστικών βοηθημάτων. Με τροποποίηση που έγινε το 2008, δεν επιτρέπεται η κατάσχεση μισθών ή συντάξεων εφόσον το ύψος τους δεν υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ μηνιαίως. Αν σε κάποιον εξακολουθεί να κατάσχεται ο μισθός ή η σύνταξη παρά το γεγονός ότι αυτή δεν υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ, έχει το δικαίωμα να καταθέσει αίτηση προσκομίζοντας φυσικά και τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν το ύψος των αποδοχών του.
* Το Δημόσιο μπορεί να προχωρήσει στην κατάσχεση ακινήτων, αλλά και κινητών αξιών. Μετά την επιβολή της κατάσχεσης κινητού ή ακινήτου, ο προϊστάμενος της ΔΟΥ εκδίδει πρόγραμμα πλειστηριασμού, στο οποίο ορίζεται η ημερομηνία διενέργειάς του. Ο κώδικας δίνει το δικαίωμα στον έφορο να ορίσει ακόμη και εκτιμητή (πραγματογνώμονα) προκειμένου να προσεγγίσει την αξία του κατασχεθέντος περιουσιακού στοιχείου. Στο μεσοδιάστημα, ο οφειλέτης μπορεί να προσέλθει στην εφορία και να ζητήσει να υπαχθεί σε πρόγραμμα τμηματικής καταβολής των οφειλών. Αυτή την περίοδο είναι ενεργό πρόγραμμα εξόφλησης οφειλών σε 45 δόσεις με αντάλλαγμα τη διαγραφή έως και του 90% των προσαυξήσεων. Προϋπόθεση είναι ο οφειλέτης να καταβάλει τουλάχιστον επτά δόσεις «μπροστά» (σ.σ.: είναι οι δόσεις από τον περασμένο Οκτώβριο μέχρι τώρα). Με την ένταξη στο πρόγραμμα διευκόλυνσης, ο οφειλέτης εξασφαλίζει την αναστολή εκτέλεσης του πλειστηριασμού.
* Η εφορία μπορεί να κατασχέσει τραπεζικούς λογαριασμούς -σε ευρώ ή ξένο νόμισμα. Μπορεί να κατασχέσει ακόμη και μετοχές οι οποίες κατατίθενται στο Ταμείο Παρακαταθηκών υπέρ του Δημοσίου. Με τον φορολογικό νόμο του 2010, το Δημόσιο απέκτησε το δικαίωμα να προχωρεί ακόμη και σε μαζικά «κατασχετήρια» καταθέσεων. «Το κατασχετήριο μπορεί να κοινοποιείται στο κεντρικό κατάστημα και μπορεί να περιέχει πολλούς οφειλέτες του Δημοσίου» αναφέρει η σχετική ρύθμιση, η οποία μάλιστα θέτει πολύ αυστηρά χρονοδιαγράμματα καθώς η τράπεζα πρέπει να ανταποκριθεί μέσα σε πέντε ή δέκα ημέρες.
* Τις προηγούμενες ημέρες, το υπουργείο Οικονομικών ενεργοποίησε και τη διάταξη που επιτρέπει την κατάσχεση απαιτήσεων στα χέρια τρίτων. Τι σημαίνει αυτό; Οτι η εφορία μπορεί να ζητήσει από μια επιχείρηση να μην εξοφλήσει τους προμηθευτές της αλλά να αποδώσει τα οφειλόμενα ποσά απευθείας στην εφορία προκειμένου να μειωθούν τα χρέη των προμηθευτών στο Δημόσιο.
* Απομεινάρι του παρελθόντος, το οποίο όμως εξακολουθεί να βρίσκεται σε ισχύ: «Οι ασυγκόμιστοι καρποί θεωρούνται διά την κατάσχεσιν, επιβαλλομένην οποτεδήποτε, ως κινητά, παραλαμβανόμενοι ή αφαιρούμενοι μετά την ωρίμανσιν» αναφέρει στο άρθρο 16 ο κώδικας δημοσίων εσόδων -κάτι που σημαίνει ότι η εφορία μπορεί να κατασχέσει ακόμη και τα πορτοκάλια στα δέντρα.
Μέχρι πού μπορεί να φανεί η επιείκεια του Δημοσίου; «Εξαιρούνται της κατασχέσεως πράγματα προσωπικής χρήσης του οφειλέτη, κυρίως ρούχα και έπιπλα, υπό την προϋπόθεση ότι αυτά είναι απαραίτητα για την κάλυψη των στοιχειωδών αναγκών διαβίωσής του. Η σχετική λίστα περιλαμβάνει επίσης τρόφιμα και καύσιμη ύλη που να επαρκούν για χρονικό διάστημα όχι μεγαλύτερο των τριών μηνών. Επίσης, δεν κατάσχονται: οικογενειακά έγγραφα, παράσημα, αναμνηστικά αντικείμενα, βιβλία και μουσικά όργανα τα οποία προορίζονται για την πνευματική και καλλιτεχνική μόρφωση του οφειλέτη.
